گلبدن بانووکتابش، همایوننامه
محمود فاضلی بیرجندی
غروی، مهدی. "گلبدن بانووکتابش، همایوننامه". دوره8، ش91 (اردیبهشت49): ص 29-37، تصویر.
خلاصه:معرفی گلبدن بیگم نخستین دانشمند و تاریخنویس خاندان تیموری قرن دهم هجری، شرحی برسبک نگارش و استفاده از لغات فارسی وگوشههایی ازکتاب مزبور: درباره آئینبندی،ساختن باغهای بزرگ، احترام به زبان و نقش زنان درحکومت، مراسم نوروز ـ منابع ومآخذ.
ادامه مطلب ...
چند پاره درنگ در تاریخ و سرزمین افغانستان
گزارش و سگالش
1. هلنی ها یا یونانی ها در دوره سلوکی بر ایران چیره بودند. یکی از استان های عمده آنان استان خاوری به نام باکتریا به مرکزیت بلخ بود. باکتریا که مرکز سیاسی خاور ایران سلوکی بوده لابد آثار فرهنگی هم بر سرزمین ها و مردم خاوری داشته است. (من تا کنون فقط یک واژه در گویش بیرجندی یافته ام که یونانی است. یک کتیبه هم در حدود چنشت پیدا شده که مندرجات آن به زبان سغدی و یونانی است.)
عکاسی افغانستان
بریتانیایی ها و ارتششان در اواخر سال ١٨٤٢ افغانستان را ترک کردند. تلاش آنها برای نشاندن پادشاهی به دلخواه خودشان بر تخت افغانستان نافرجام ماند. بریتانیایی ها خواستار ظهور افغانستانی بودند که با کشورشان دوست باشد و روس ها را نپسندد.
جوی شیر کابل
سخنی از آن زمان کابل در میان است که هنوز آیین مقدس اسلام در این خطه وارد نشده بود. دورۀ فرمان روایی کابل شاهان و زنبورک شاه بود. و دین بودایی در هر کوی و گذر آیین مطرح شمرده می شد. کابلیان زحمتکش و پرکار از دو طرف دریای پر خروش کابل نهر های آب کشیدند.
نوروز
تجلیل از سال نو و نوروز یک عنعنه تاریخی است که با اسلام در تقابل قرار نمی گیرد و وجوه دینی ندارد.
نوروز باستانی یکی از جشن های طبیعی آریائیان است که از ۶۰۰۰ قبل تاکنون در سرزمین آریانا (افغانستان قدیم) تجلیل میګردد. نوروز در روز اول حمل سال هجری شمسی که آغاز فصل بهار است جشن ګرفته می شود
جشن نوروز را آریایی ها سرلوحه بازګشت به خویشتن خویش و اصل فطرت انسان دانسته و در این روز زدودن کدورت و غم و سیه روزی را از سینه ها تاکید میکند. آریائیان روز نوروز را، روز امید نیز نامیده اند. آریائیان درګذشته به این عقیده بودند:
ادامه مطلب ...